Bir çölde
uçuşan tozlar, depremleri yıkım etkisi sonucu meydana gelen şehrin içindeki
tozlar, şehirlerin sanayilerin ardından kalan toz atıklar, dinozorların tozlar
sebebiyle yok oluşu, doğal kaynakların yok oluşuna sebep erozyon, solunum yolu
enfeksiyonlarına sebep olacak toz taşınımı… Toz ile büyük afetler olabileceği
gibi em faktörü ya da bitkileri üremesine yardımcı olan tozlaşmada da tozun
faktörü olduğu bilinir.
Toz; çok küçük toprak parçacıklarından ya da çok çeşitli atıklardan
oluşan; yerde, nesnelerin üzerinde ya da havada taşınan çok ince, pudra benzeri maddeye denir. Toz denince birçok faktör devreye giriyor ve birçok
şeyi değiştiriveriyor. Küçücük, minnacık yapılarıyla gezegenin oluşmasına
dayanıyor hayatları…
Güneşin
altında verandanın parmaklığına konulmuş bir meyve suyu bardağını gözünüzün
önüne getirin. Size boş görünebilir, ama içinde en az 25.000 parça mikroskobik
toz dolanmaktadır. Bu toz parçacıklarında Yerküre'deki her şeyden biraz vardır.
Ansızın karşınıza Sahra kumlarından dökülmüş minik parçacıklar ve gözle
görülemeyen devetüyü lifleri çıkabilir. Sonra rüzgâr yön değiştirir ve orman
mantarı sporları ve kurumuş menekşe parçaları çevrenizi sarar. Yakınlarda bir
otobüs yolcu almak için durur ve minicik siyah kurum parçalarıyla karışık insan
derisi döküntüleri bir anlığına ortalığı kaplar.
Her nefes alışınızda binlerce zerre vücudunuza girer. Bazıları burnunuzun dehlizlerine yerleşir. Bazıları genzinize yapışır. Diğerleri derinlerde, akciğerlerinize sığınır. Siz kitapta 'sona' geldiğinizde, yeryüzündeki bu zerrelerden 150.000 kadarını soluyarak içinize çekmiş olabilirsiniz; tabii dünyanın en temiz köşelerinden birinde yaşıyorsanız. Daha kirli bir yerde yaşıyorsanız, muhtemelen bir milyondan fazlasını solumuşsunuzdur.
Her nefes alışınızda binlerce zerre vücudunuza girer. Bazıları burnunuzun dehlizlerine yerleşir. Bazıları genzinize yapışır. Diğerleri derinlerde, akciğerlerinize sığınır. Siz kitapta 'sona' geldiğinizde, yeryüzündeki bu zerrelerden 150.000 kadarını soluyarak içinize çekmiş olabilirsiniz; tabii dünyanın en temiz köşelerinden birinde yaşıyorsanız. Daha kirli bir yerde yaşıyorsanız, muhtemelen bir milyondan fazlasını solumuşsunuzdur.
Holmes; tozu ardındaki sırrı çözmeye çalışmış, TÜBİTAK’ta enine boyuna irdeleyerek konunun arkasını ve hayatımızdaki yolculuğuna değinmiş.
Bazı tozlar gezegen ve üzerinde yaşayan canlılar için tehlike taşır. Bazıları insanlar, bitkiler ve hayvanlar için yararlıdır. Bazıları açıkça büyüleyicidir. Burada hepsi mikroskobun altına alınacak ve tozların gizli yaşamları gözler önüne serilecektir.
Yazar:Hannah Holmes,
Sayfa Sayısı:336
Dili: Türkçe,
Yayınevi: Tübitak Yayınları
0 Yorumlar
Yorumunuz İçin Teşekkürler..