Türkiye'de Havza Rehabilitasyon Projelerinin Öncesi Nedir?

Ülkemizde doğal kaynak kullanımının çok bilinçsiz bir biçimde yürütüldüğü ve bu kaynakların hızla tahrip edildiği artık herkes tarafından uzun yıllardır bilinmektedir. Ormanlarımızın hem alan itibarı ile hem de servet itibarı ile azalmakta olduğu, topraklarımızın şiddetli erozyonun etkisi altında azalmakta olduğu, doğal bitki örtümüz zedelenmekte, biyolojik çeşitliliğin azalmakta olduğu, meralarımızın ağır ve düzensiz otlatma baskısı altında verimsizleştiği, tarım arazilerimizin de yanlış uygulanan tarımsal sistemler ve tedbirler sonucu verimsizleşmekte olduğu bilinen gerçektir.

Ülkemizin havzalarında su, toprak ve bitki örtüsü kaynaklarını, karşı karşıya bulundukları tehlikeden kurtarmak için çözüm üretmek söz konusu kaynakları gerek kendi aralarında, gerekse kaynakları kullanan nüfus ile dengeli hale getirilmesini sağlamak için yöntemler belirlemek ve uygulama amacı ile projeler hazırlamak zorunluluğu vardır. Bu tür bir çalışmanın temel dayanağı su ve bitki gibi kaynaklar arasında dengeyi gözeten ve bu kaynakların rasyonel bir şekilde kullanımını planlayan ve su havzaları bazında düzenlenen havza amenajmanı planlarıdır. Ancak, ülkemizde kırsal yaşamın ve kırsal faaliyetlerin uzun ve köklü bir geçmişi olmasına rağmen bu faaliyet düzenini ülke çapında organize eden genel bir plan mevcut değildir. Bugüne kadar havza bazında ve havza toplumunun katılımı ile entegre bir biçimde çalışamamanın temel nedeni burada yatmaktadır.

Hangi Projeler Vardı?

Ülkemizde 1990’lardan önce bütün eksikliklere rağmen Orman Bakanlığı zaman zaman bazı yörelerde havza bazında çalışmayı öngören projeler hazırlamış ve büyük bir kısmını başarı ile uygulamıştır. Bu projelerin başında Tokat Behzat Deresi Erozyon Kontrolu Projesi, Çakıtçayı Erozyon Kontrolu Projesi ve Şiroçayı Erozyon Kontrolu Projesi gelmektedir