Balıkesir İlinde Orman Kaynakları

Balıkesir'de Orman Varlığı

Belirtilen özelliklere sahip Balıkesir ve Çanakkale illerinde etkinlik gösteren Balıkesir Orman Bölge Müdürlüğü verilerine göre, Balıkesir İlinde 347.390 ha.’ı (%52) verimli, 322.881 ha.’ı (%48) bozuk olmak üzere toplam 670.271 ha. Orman alanı bulunmaktadır. Bunun yanında 793.560 ha. ormansız alan yer almaktadır. Böylece Balıkesir İlinin toplam alanı 1.463.831 ha. Olmaktadır Balıkesir İl sınırları içerisinde(2011) Şekil-1’de görüldüğü gibi 7 orman işletme müdürlüğü ve 46 (+1 diğer) orman işletme şefliği faaliyet göstermektedir.

Bunun yanında Balıkesir İlinde Ormancılık ve Orman Kaynakları (2011), Coğrafi Ve Sosyo-Ekonomik Özellikleri şu şekilde tespit edilmiştir;

1. Balıkesir İlinde Orman Kaynakları (2011)

Yüzölçümü 14.295 km² olan Balıkesir İli’nin toplam arazi varlığının yaklaşık %45’i orman arazisidir. İlin orman varlığının büyük bir kısmı Sındırgı, Dursunbey, Bigadiç ve Edremit(Kazdağı) ilçeleri civarında yer almaktadır. Bu ilçelerdeki orman varlığının büyüklüğünü bu ilçelerdeki işletme şefliğinin sayısına bakarak da anlamak mümkündür. Zira iç kısımda olan Dursunbey ilçesinde 12, Sındırgı ilçesinde 6, , orman işletme şefliği bulunmakta olup deniz kıyısı ilçelerde örneğin Edremit ilçesinde 3 orman işletme şefliği bulunmaktadır.

Bir tarafı Ege Denizine kıyı iken diğer bir kıyısı da Marmara denizine olan kıyısı olmakla beraber ve orman alanı bakımından zengin olan il ayrıca endemik tür açısından da çeşitlilik göstermektedir. Şüphesiz endemik türlerden en önemlisi Edremit ilçesi sınırlarındaki Kazdağı Göknarıdır.

Balıkesir’de Korunan Alanlar

Ayrıca ilde 5 adet korunan alanlar olarak yer alan; Kuşcenneti ve Kazdağı Milli Parkı; Ayvalık Adaları Doğa Parkı; Kazdağı Göknarı Doğa Koruma Alanı; uluslar arası öneme sahip sulak alan Manyas Kuş Cenneti bulunmaktadır. Ayrıca 6 Yaban Hayatı Koruma Alanı (YHKA) mevcut olup bunlar; Dursunbey- Alaçam YHKA, Erdek- Kapıdağ Yarımadası YHKA, Gönen- Yosunludağ YHKA, Ayvalık Doğa Parkı, Kazdağı ve KuşCenneti Milli Parklarıdır. Bu saydığımız Korunan alanlar Balıkesir İlinin Orman varlığının zenginliğini oluşturmaktadır.

2. Balıkesir’in Coğrafi Ve Sosyo-Ekonomik Özellikleri

Yukarıda belirtilen özellikleri ile Balıkesir ili korunan alanları, doğal kaynak zenginliği, tarihi ve kültürel değerleri, zengin deniz ve kara peyzajı, yüksek tarihi ve kültürel potansiyele sahip bir kent özelliğine sahiptir. Ayrıca Balıkesir Yöresi; ulusal parklar, doğa parkı, A ve B tipi rekreasyon alanlarına sahip olmasından dolayı, orman rekreasyon kaynakları açısından zengin olarak nitelendirilebilir. Ayrıca aynı anda İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi metropol illere yakın olmasından dolayı ilin stratejik önemi artmakta, turizm ve doğal kaynaklara talep açısından orman kaynaklarının kullanımı artmaktadır.

Balıkesir ili sınırları içinde 19 ilçe, 28 belde, 940 köy bulunmaktadır. TÜİK’in 2006 verilerine göre sosyo-ekonomik açısından bakıldığında ise ilde bulunan 940 köyün 363’ü orman içi ve 449’u ise orman kenarı köy niteliğindedir. İl nufusunun %10’u orman içi köylerde ve % 19’u orman bitişiği köylerde yaşamaktadır. Belirtilen değerlerin dışında Balıkesir kırsal nufusunun yaklaşık %65’i ormanla ve ormancılıkla ilişki halindedir. Bunun bir sonucu olarak ormanların ve ormancılığın özellikle Balıkesir yöresinde yaşayan kırsal nufusun yaşantısının bir parçası olduğunu belirtmek yerinde olacaktır. Ekonomik açıdan gayri safi yurt içi hasılanın sektörel dağılımı incelendiğinde ise sektörler içinde en büyük pay % 23.7 ile tarıma ayrılmakta olup ormancılığın payı ise % 1.9’dur. Bugün Balıkesir ormanlarının % 58’i ekonomik, % 38’i ekolojik ve %4’ü sosyal amaçlarla işletilmektedir.

Balıkesir Orman Bölge Müdürlüğü ormanlarının bulunduğu yer; alçak rakımlarda Akdeniz iklim tipi ve bu iklime bağlı bitki örtüsü hâkimdir. Yüksek rakımlarda Akdeniz ikliminden karasal iklime geçiş mevcut olup, buna bağlı olarak bitki örtüsü değişmektedir. Kışın alçak zonda yağışlar yağmur şeklinde yukarı kesimlerde yağış kar olarak düşmektedir. Balıkesir ormanları yukarı kısımları denizden gelen rutubetli havanın yükselmesi ve soğuması sonucunda özellikle yaz aylarında yağış oluşturur. Tipik Karadeniz iklimi şeklinde görülür ve bu iklimin bitki örtüsü türlerinden olan kayın, fındık, kızılağaç, vb. bitkiler işletmenin ormanlarında doğal olarak yetişir. Yıllık ortalama yağış miktarı 723 mm, yıllık ortalama sıcaklık 17˚C ve ortalama nispi nem %58’dir.

Balıkesir’in Florası ve Faunası

Bu coğrafya içerisinde Akdeniz iklim tipinin tipik ağacı olan Kızılçam türünün en iyi gelişme gösterdiği alanlar mevcuttur. Bunun yanında Karaçam, Göknar, Sedir, Ardıç, Kayın, Meşe kısmen saf ve karışık meşçereler oluşturmaktadır. İl sınırları içinde varlığı tespit edilen yaban hayvanlarından en önemlileri ise; Turaç, Bıldırcın, Ardıç kuşu, Karatavuk, Tavşan, Tilki, Çakal, Dağ Keçisi, Kaplumbağa, Keklik, Yılan, Sincap ve Yaban Domuzu’dur.

Orman içerisinde ve civarındaki halkın geçim kaynağı tarıma dayalıdır. Tarım içinde ziraat, hayvancılık ve ormancılık başta gelmektedir. Arazinin müsait olduğu yerlerde tarım yapılmaktadır. Şeker pancarı, buğday, mısır, fasulye, domates ve ayçiçeği ziraatı önemli yer tutar. Diğer taraftan meyvecilik son yıllarda önemli bir trend yakalamaktadır. Yine kümes hayvancılığı ve arıcılık da hayvancılık içerisinde gün geçtikçe ağırlığını hissettirmektedir. Ayrıca orman işçiliği, ağaçlandırma ve rehabilitasyon çalışmaları önemli derecede istihdam oluşturmaktadır.

Balıkesir ve Susurluk Nehri Havzası

Balıkesir genel olarak Susurluk Nehri Havzası içerisinde olup toprak erozyonunun fazla olduğu bir havzadır. Sındırgı, Bigadiç, İl Merkezi ve Susurluk İlçelerinden geçmektedir. Çaygören, Çamköy, İkizcetepeler, Köteyli, Barajları Ana Nehir üzerinde ve Ana kollarından olan Kocaçay üzerinde de Ardıçtepe, Manyas ve YeşildereBarajları ile onlarca gölet bulunmaktadır. Göç almakta ve büyükşehirlere yakın olması hasebi ile de kullanma faktörü artmaktadır. Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü projelerinin önemi artmaktadır.