Sıfır Atık Nedir? ve Belediyeler İçin Sıfır Atık Uygulamaları?

SIFIR ATIK PROJESİ NEDİR?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başlatılan “#SıfırAtık" Projesi: israfın önlenmesi kaynakların daha verimli kullanılması, oluşan atık miktarının azaltılması, etkin toplama sisteminin kurulması, atıkların geri kazanılması konularını kapsayan bir atık önleme yaklaşımı ve hedefidir. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülen bu proje, özellikle yerel yönetimlerin çevre ve atık yönetimi alanındaki çalışmalarıyla oldukça değerli kazanımlar ortaya çıkaracaktır.

Belediyeler İçin “Sıfır Atık” Uygulamasını Nasıl Yapabilirim?

1- Sıfır Atık Yönetim Sisteminden sorumlu olacak kişilerden oluşan bir ekip oluşturulur.

Bu kişiler Belediye genelinde sıfır atık yönetim sisteminin kurulmasını, geliştirilmesini, iyileştirilmesini, etkin ve verimli bir şekilde uygulanmasını ve izlenmesini sağlar. 

Sıfır Atık yönetmeliğine göre yönetim sisteminde 1 Çevre görevlisi* (Çevre Mühendisi) zorunludur. (Son Tarihler için Bakınız: Sıfır Atık Yönetmeliği EK-1)

2- Atıkların etkin bir şekilde toplanabilmesi için toplama altyapısı oluşturulur.

Bunun için;

·         İkili toplama sistemi kapsamında geri kazanılabilir atıklar için mavi, diğer atıklar için gri konteyner kullanılır.

• 
  Atık Getirme Merkezi Tebliğinde belirlenmiş esaslara uygun 1. Sınıf Atık Getirme Merkezleri kurulur.
•  Sokaklara ve caddelere ihtiyaca göre cam kumbaralar yerleştirilir.
• Ayrıca halkın kolayca ulaşabileceği noktalara mobil atık getirme merkezi yerleştirilir.
• Atıkların sıfır atık yönetim sistemi kapsamında etkin ve verimli bir şekilde toplanabilmesini temin etmek için bilinçlendirme ve eğitim faaliyetleri düzenlenir.
•  Toplama modeline ve atıkların nereye bırakılacağına ilişkin halk bilgilendirilir.

3- Belediyelerce atık toplama faaliyetleri aşağıdaki şekilde yürütülür.

•  Konutlardan, is yerlerinden, AVM'lerden vb. yerlerden ikili toplama sistemi kapsamında atıkların toplanması sağlanır. Bunun için gerekli poşet veya ekipman temin edilir. Geri kazanılabilir atıklar için mavi diğer atıklar için gri poşet veya ekipman kullanılır.
•  Cadde ve sokaklara yerleştirilen mavi ve gri konteynırlardan ayrı toplama faaliyetleri gerçekleştirilir.
•    Cadde ve sokaklarda bulunan ekipmanlar üzerinde Belediye ismi ile hangi atıkların atılabileceği yazı ve şekillerle belirtilir.
• Toplanan atıklar geri kazanılmak veya bertaraf edilmek üzere lisanslı tesislere ulaştırılır.

 

4- Tesis ihtiyacı

•          Geri kazanılabilir atıkların düzenli depolama tesislerine gönderilmesi önlenir. Atık hiyerarşisine uygun olarak atıkların düzenli depolanması söz konusu ise atıklar düzenli depolanmadan önce mutlaka ön işlemden geçirilir.
•          Büyükşehirlerde büyükşehir belediyeleri, illerde mahalli idare birlikleri tarafından, mekanik ayırma tesisleri, biyo-bozunur nitelikli atıkların değerlendirilebileceği kompost, biyo—kurutma, biyo-metanizasyon gibi biyolojik işlem tesisleri kurulur.

 

TOPLAMA EKİPMANLARI CADDE, SOKAKLAR GİBİ KAMUYA AÇIK ALANLARDA NEREYE YERLEŞTİRİLİR?

Ø  400.000 ve üzeri nüfusa sahip belediyelerde her yüz konuta en az bir set halinde (geri kazanılabilir atıklar için mavi, diğer atıklar için gri olmak üzere ikili) biriktirme ekipmanı veya her 400 metrede en az bir set halinde biriktirme ekipmanı,

Ø  100.000—400000 arası nüfusa sahip belediyelerde her yüz elli konuta en az bir set halinde biriktirme ekipmanı veya her 500 metrede en az bir set halinde biriktirme ekipmanı,

Ø  100.000 ve altında nüfusa sahip belediyelerde ise her iki yüz konuta en az bir set halinde biriktirme ekipmanı veya her 600 metrede en az bir set halinde biriktirme ekipmanının yerleştirilmesi sağlanır.

 

TOPLAMA EKİPMANLARI

DIŞ MEKANLARDA (cadde, sokak, park vb.) ve   İÇ MEKANLARDA (konutlar, iş yerleri, hastane, okul, avm vb.) olmak üzere iki kısma ayrılmıştır.

İhtiyaç halinde kurumlarda oluşan atıkların türüne göre farklı ekipmanlar kullanılabilir.

HEDEFLER

• Çöp toplama, taşıma maliyetlerinin azaltılması
• Düzenli depolama sahalarının ömrünün uzatılması ve plastik, cam, kağıt, karton gibi atıkların ayrı toplanarak ekonomiye kazandırılması
• Bireylerin duyarlı tüketiciler haline gelmesi
• Çevresel risklerin azaltılması

 

KAZANIMLAR

1 ton kağıdın geri kazanılması ile;

1 ton plastiğin geri kazanılması ile;

1 ton ton metalin geri kazanılması ile;

 1 ton atık camın geri kazanılması ile;

 

 

*30.07.2019 Tarih ve 30847 Sayılı Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik'e göre Çevre Görevlisi Belgesi ismi değişerek Çevre Yönetimi Hizmeti Yeterlik Belgesi yeni adını almıştır.