Orman yangınıyla kırsal peyzaj yok oluyor

 "Her yıl 300 milyon hektardan fazla alanın yanmasıyla, peyzaj yangınları giderek daha büyük sorunlar haline geliyor ve popülasyonlar ile ekosistemler üzerinde ciddi etkilere yol açıyor. Bu yerel sorunun küresel sonuçları bulunmaktadır. Yangınlar, bir sentez olan bağlamın bir sonucudur ve kamu politikaları, ekonomik teşvikler ve arazi kullanımı gibi sosyo-ekonomik dinamikler tarafından belirlenen sosyal dinamikler ve yangın kullanımımızla birlikte ortaya çıkar. Yangınların çeşitliliği, sistemik doğası ve farklı vizyonlara ve çözümlere sahip artan paydaşlar, basit önleme ve müdahale ikilemini aşan daha sağlam bir çerçeve gerektirmektedir. Toplumları sürdürülebilir kalkınma hedeflerine daha iyi hazırlamak ve yangınlarda daha az kayıp yaşamak amacıyla, Porto'da düzenlenen 8. Uluslararası Vahşi Arazi Yangını Konferansı'ndaki teknik ve bilimsel topluluk, bir yangın yönetişim modeli olan Peyzaj Yangın Yönetişim Çerçevesi'ni önermektedir. Bu çerçeve, hükümetleri, işletmeleri, akademiyi ve sivil toplum üyelerini dengeleyici ve teknik olarak desteklenen çözümlerde bir araya getirerek yangın yönetimi konusunda rehberlik etmektedir.

Bu çerçeve, modelin geliştirilmesi için yol gösterici ilkeler sunmaktadır.

Özet

1. Plansız ve kontrolsüz peyzaj yangınları, sosyal, ekonomik ve ekolojik değişimlerle bağlantılı olarak artmaktadır. Bu yangınlar, can, mal ve geçim kaybı, sağlık sorunları gibi doğrudan ve dolaylı sosyo-ekonomik etkilere neden olmaktadır ve yılda 300 milyon hektardan fazla alan etkilenerek sürdürülebilir kalkınma hedeflerini olumsuz etkilemektedir.
2. Peyzaj Yangın Yönetişim Çerçevesi, yasal olarak bağlayıcı olmayan, gönüllü, yol gösterici ilkeler, hedefler ve yönetişim önerileri dizisi olan bir çerçevedir. Bu çerçeve, küresel düzeyde stratejileri, politikaları ve peyzaj yangın yönetimini ayarlamak ve küresel zorluklara yanıt vermek için tasarlanmıştır. Çerçeve, politika yapıcılara ve karar vericilere yöneliktir.
3. Bu çerçeve, entegre yangın yönetimini, sürdürülebilir peyzaj yönetimi için kritik bir unsuru olarak kabul etmektedir. Ayrıca, risk yönetimini ele alan ve farklı paydaşları içeren yönetişim modelleri geliştirirken, bilimsel ve kültürel bilgi, değer ve politik seçeneklerin çeşitliliğini bir araya getirmektedir. Uluslararası yol gösterici ilkeler, artan orman yangını riskinin yönetimine yönelik bir rehberlik olarak önerilmektedir.
4. Çerçeve, ulusal veya yerel seçenekleri ve mirası bastırmayı veya göz ardı etmeyi amaçlamaz. Bunun yerine, orman yangınlarından kaynaklanan kayıpları önemli ölçüde azaltmayı, uzmanlık ve en son araştırma ve bilimsel bilgiyi dahil etmeyi, risk yönetimini geliştirmeyi ve tüm paydaşlar için net bir eylem planı sunmayı hedeflemektedir.
5. Bu karmaşık zorluğa yanıt vermek, tüm paydaşlar arasında en iyi koordinasyonu gerektirir. Yönetişim modellerini güçlendirmek için eyleme geçmek önemlidir. Aynı şekilde, kırsal alanlara değer vermek, insanların arazilerinden getiri elde etmelerine yardımcı olacak ve bu da arazilere daha iyi bakmalarını ve yönetmelerini sağlayarak orman yangınlarına maruz kalma ve savunmasızlığı azaltacaktır. Eyleme geçilerek, plansız ve kontrolsüz yangınlara neden olan eylemlerden kaçınılmalıdır. Başarısızlık durumunda müdahale gereklidir ve bu amaçla, yangını söndürebilen, insanları ve geçim kaynaklarını koruyabilen en nitelikli müdahale ekiplerini sunan eğitim ve yeterlilik programları sağlanmalıdır.
6. Önerilen yönetişim modeli, yangın riskinin değerlendirilmesini, toplumların riski nasıl algıladıklarını ve yangın etkilerini nasıl kabul ettiklerini belirlemeyi gerektirir. Bu algı, risk yönetimini yönlendirir ve açık iletişimi sağlamaya yardımcı olur. Paydaş katılımı, yönetişim için çok önemlidir ve paydaşların karar alma sürecine dahil edilmesi, izleme ve sürekli iyileştirmeyi hedeflemeyi, ilerlemeyi ölçmeyi ve belirsizlik içinde daha kısa vadeli planlama yapmayı kolaylaştırır.
7. Çerçeve yönetişim modeli, yangınların sadece önleme, söndürme ve iyileştirmeden daha geniş bir değer zincirine sahip olduğunu kabul eder. Bu nedenle, sorumlu tüm aktörlerin rol oynayacağı bir değer zinciri önerir. Tüm paydaşlar arasında entegre eylemler ve iyi iletişim gerektiğinden, zorlukların ne olduğunu ve hangi müzakerelerin gerektiğini anlamaları önemlidir.
8. Paydaşların entegrasyonunu ve açık iletişimi daha iyi sağlamak için, kapsayıcı yönetişim organları politik ve teknik olarak yetkilendirilmiş araçlar olabilir. Bu organlar, uluslararası işbirliğini kolaylaştıran ve yerel koordinasyonu teşvik eden bir yapıya sahiptir.
9. Uluslararası işbirliği, sınır ötesi işbirliğinin etkililiğini ve verimliliğini artırmak için yeterlilik ve eğitim programları gibi geniş çapta kabul görmüş standartlara dayanır. Aynı zamanda, orman yangını değer zincirinin tüm aşamalarında en iyi uygulamalara ilişkin bilgi alışverişi için bir platform görevi görür.
10. İleriye dönük olarak, bu çerçeveye dayanarak ülkeler, kurumlar arası ve sektörler arası diyaloğu teşvik eden yönetişim seçenekleri aracılığıyla entegre peyzaj yangın yönetimini teşvik etmek üzere mevcut boşlukları kapatmaya davet edilmektedir.