COP, "Conference of the Parties" ifadesinin kısaltmasıdır ve Türkçe'ye "Taraflar Konferansı" olarak çevrilebilir. COP, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin (UNFCCC) ana organlarından biridir. UNFCCC, küresel düzeyde iklim değişikliği ile mücadele etmek amacıyla 1992 yılında kabul edilen bir uluslararası anlaşmadır. sizin için iklim konferansını takip ederek gündemi yakalamaya ve önümüzde bizi neler beklediğini işaret etmeye çalışıyoruz.
Haydi buyrun yazıya...
COP toplantıları, dünya genelinden hükümet temsilcilerini bir araya getirerek iklim değişikliği politikalarını, taahhütleri ve stratejileri tartışma ve belirleme amacını taşır. Bu toplantılar, ülkeler arasında iklim değişikliğiyle mücadele konusunda işbirliğini teşvik etmeyi ve küresel çapta etkili önlemler almayı amaçlar.
Her yıl düzenlenen COP toplantıları, katılımcı ülkelerin temsilcilerini bir araya getirir ve küresel iklim değişikliği politikalarını belirleme sürecine katkıda bulunurlar. Bu toplantılarda alınan kararlar, küresel iklim politikalarının şekillenmesinde etkili olabilir ve ülkeler arasında iklim değişikliğiyle mücadele çabalarının koordinasyonunu sağlar.
Örneğin, Paris Anlaşması, 2015 yılında düzenlenen COP21 toplantısında kabul edilmiştir. Bu anlaşma, küresel ısınmayı sınırlamak ve iklim değişikliği ile mücadele etmek amacıyla ülkeler arasında bir çerçeve oluşturmayı hedeflemektedir. COP toplantıları, bu gibi önemli anlaşmaların müzakere edildiği ve kabul edildiği platformlardan biridir.
Günümüzde iklim değişikliği, dünya genelinde ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu tehditle mücadele etmek ve etkili aksiyonlar alabilmek adına ulusal ve uluslararası düzeyde işbirliği zorunlu hale gelmiştir. Bu bağlamda, birçok düzenleme ve karar, uluslararası alanda çeşitli kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Her yıl farklı bir ülkede düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) tarafından organize edilen COP – Conference of the Parties (“Taraflar Konferansı”), küresel politika oluşturma, taahhütlerin belirlenmesi, değerlendirilmesi, eylem planlarının geliştirilmesi ve bu konularda fikir alışverişi yapma amacı gütmektedir.
Geçtiğimiz yıl Mısır’da gerçekleşen konferansa ek olarak, bu yıl 30 Kasım - 12 Aralık 2023 tarihleri arasında Dubai'de düzenlenecek COP28'e Yeşil Orman ekibi olarak katılım sağlayacağız. COP28, uluslararası işbirliğini teşvik etmek ve küresel eylem planlarını tartışmak adına devletlerin katılım sağladığı, iklim değişikliğiyle mücadelede kritik öneme sahip bir platformdur.
COP28, Paris Anlaşması çerçevesinde küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlama hedefine ulaşma çabalarını değerlendirecek olan Küresel Durum Değerlendirmesi’ne ev sahipliği yapacak. Ayrıca, PreCOP28 kapsamında hükümet temsilcileri, şirketler, sivil toplum kuruluşları, gençler ve diğer paydaşlardan alınan görüşlerle şekillenen bir eylem planının uygulanacağı duyuruldu. Bu eylem planı, yeşil dönüşümü hızlandırma, iklim finansman mekanizmalarını geliştirme, uyum çabalarına odaklanma ve kapsayıcılık olmak üzere dört temel ana unsura dayanmaktadır. Çeşitli kesimlerden gelen katkılarla şekillenen bu plan, COP28'in stratejik hedeflerine yönelik kapsamlı bir yaklaşım sunmayı amaçlamaktadır.
PreCOP28’in açılış konuşmasında COP28 Başkanı Ahmed Al Jaber, “Dünyamızı bölen çok fazla şey var. Şu anda, iklim konusunda birleşmeye, umut, dayanışma, istikrar ve refah mesajı vermeye her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var. Uluslararası toplumun 1,5 derece hedefine ulaşılabilir kılacak net bir sinyal verip verebileceğimizi göstermemiz gerekiyor” ifadelerini kullanarak küresel çapta iklim eylemleri konusunda birleşilmesi gerektiğine vurgu yapmıştır.
PreCOP28’de COP28 Başkanlığı, GRA - Global Renewable Alliance (“Küresel Yenilenebilir İttifakı”) ve IRENA - International Renewable Energy Agency (“Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı”) işbirliğiyle “2030’a kadar Yenilenebilir Enerjinin Üç Katına Çıkarılması ve Enerji Verimliliğinin İki Katına Çıkarılması: 1,5°C’ye Doğru Önemli Adımlar” raporu yayınlandı. İlgili rapor uyarınca, 2030 yılına kadar dünya genelinde 1,5 derece hedefine ulaşabilmek adına yenilenebilir enerji üretim kapasitesinin üç katına çıkarılması gerektiği belirtildi. Bu hedefe ulaşılması adına da 11.000 GW’yi aşan bir kapasiteye ihtiyaç duyulmakta ve toplam enerji kapasitesinin yüzde 90'ının güneş enerjisi ile rüzgar enerjisi gibi sürdürülebilir kaynaklardan sağlanması gerektiği belirtildi.
COP28 zirvesi için planlanan eylem planı uyarınca da, yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılarak 11.000 GW’a ulaşılması ve hidrojen üretiminin yıllık 18 milyon tona çıkarılması hedefleniyor. Ayrıca, fosil yakıt kullanımının aşamalı olarak azaltılması ve fosil yakıt sübvansiyonlarının aşamalı olarak sonlandırılması da önemli başlıklar arasında yer alacak.
Rapor uyarınca, enerji verimliliği konusu önemli bir yer taşımakta ve bu alandaki çalışmaların 2030 yılına kadar iki katına çıkartılması gerektiği önemle vurgulanıyor. Bu hedefe ulaşılması adına, daha verimli teknolojilerin kullanılması ve geniş kapsamlı bir elektrifikasyonun teşvik edilmesi öneriliyor.
Ayrıca belirtmek gerekir ki, COP28 öncesinde UNFCC - United Nations Framework Convention on Climate Change (“Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi”) sekreteryası tarafından ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında sunduğu ulusal katkı beyanlarının incelendiği 2023 Sentez Raporu yayımlandı. Rapora göre, ulusal katkı beyanlarında bazı ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele çabalarında artış olsa da, bu çabaların yüzyılın sonuna kadar küresel sıcaklık artışını 1,5 derece ile sınırlamak için yetersiz olduğu vurgulanıyor. BM Genel Sekreteri Antoino Guterres, rapora ilişkin yaptığı açıklamada “Dünya iklim krizini kontrol altına almakta başarısız oluyor. Raporun da gösterdiği gibi, iklim değişikliğiyle mücadele çabaları geçen yıl durma noktasına geldi. Ulusal planlara göre, küresel sera gazı emisyonlarının 2030'a kadar 2010 seviyesine göre yüzde 9 artacağı öngörülüyor” ifadelerini kullanarak, iklim kriziyle mücadelede "adım adım" ilerlemenin yeterli olmayacağını belirtmiştir. Bu doğrultuda iklim kriziyle mücadele politikalarının ve bu politikaların nasıl uygulanacağına dair çözüm yöntemlerinin COP28’de irdelenmesi bekleniyor.
COP28 Başkanlığı'nın enerji dönüşümüne odaklanan ve hızlı harekete geçilecek bir enerji paketi sunmak için devlet ve sanayi ile birlikte çalışma taahhüdü bulunuyor. Dolayısıyla, COP28'in yenilenebilir enerji üretimi, enerji verimliliği, elektrifikasyon ve ileri teknolojiler aracılığıyla ağır emisyon salan sektörlerin söz konusu hedeflere geçişine yardımcı olacak görüşmeler gerçekleştireceğini düşünüyoruz.
Bununla birlikte, COP28 Başkanlığı’nın “Küresel Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Taahhüdü”nü devreye sokması bekleniyor. Bu doğrultuda yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişi hızlandırmak, enerji verimliliğini artırmak ve küresel ölçekte enerji verimliliğini sağlamak adına yenilikçi stratejilerin detaylı bir şekilde ele alınması da bekleniyor.
COP28 Başkanlığı'nın bu yıl ilk kez başlatacağı Enerji Dönüşümü Fark Yaratanları girişimi ile dünya genelinde yenilikçi ve ölçeklenebilir karbondan arındırma projelerinin desteklenmesi ve özel sektör içinde işbirliğinin teşvik edilmesi amaçlanıyor. Bu girişim, enerji dönüşümünde öncü rol oynayan projeleri tanıtmayı ve paydaşları bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Girişim tarafından belirlenen projelerin 5 Aralık 2023'te COP28’de sunulması planlanmaktadır. Bu şekilde, enerji dönüşümü konusunda küresel bir platform oluşturularak, çeşitli sektörlerden katılımcıların bir araya getirilmesi, farkındalığın ve küresel çapta işbirliği fırsatlarının artırılması amaçlanmaktadır.
Buna ek olarak, WBCSD – World Business Council for Sustainable Development’ın (“Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyi”) COP28’deki dört odak alanından biri enerji ve sanayi sektörünün dönüşümü olacaktır. Diğer odak alanları ise, kurumsal karbon performansı ve hesap verebilirlik, gıda ve tarımda dönüşüm, iklim eylemi için doğa yanlısı aksiyonlar olarak belirlenmiştir.
COP28, daha önce belirlenen iklim hedeflerine ulaşılması için yeni taahhütlerin yapılması, finansmanın artırılması, dönüşümün teşvik edilmesi adına önemli bir potansiyele sahiptir. Ayrıca COP28, küresel olarak iklim değişikliklerinin olumsuz etkilerine karşı daha kapsamlı ve etkili yaklaşımların belirlenmesi ve ortak bir direnç sağlanarak doğru bir şekilde aksiyona geçilmesinde kilit bir rol oynamaktadır.
İklim değişikliğine uyum, iklim denkleminin yarısıdır. Bu sebeple iklim değişikliğiyle mücadelede şehirler ve şehir çeperleri çok önemlidir. İklim değişikliğine dirençliliği arttır, uyum sağla, kırılganlıkları azaltmak önemlidir. Doğa tabanlı çözümlere kadim bilgilerle inanmalıyız.
Daha temiz, sağlıklı ve sürdürülebilir bir çevrede yaşama hakkımız için kalkınma, iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik önemlidir.
COP28’de alınan kararları ve iklim değişikliğiyle mücadelede küresel eylem planlarına ilişkin oturumları yerinde takip edip, COP28 sonrasında genel değerlendirmelerimizi içeren makalemizi de en kısa zamanda sizlerle paylaşacağız.
Konuyla ilgili Avrupa Yeşil Mutabakatı, sınırda karbon düzenlemesi mekanizması, emisyon ticaret sistemleri ve şirketlerde yeşil dönüşüm kapsamında dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bizimle iletişim kurabilirsiniz.
.jpg)
0 Yorumlar
Yorumunuz İçin Teşekkürler..