Çocuklara eğitici hediyeler verenler, size iyi bir haberimiz var: Köklü ve değerli bir geleneğin parçasısınız. Oyuncak, dünyanın dört bir yanındaki kültürlerde çocuklara, içinde yaşadıkları toplum hakkında bilmeleri gerekenleri öğretmek için kullanılagelmiştir. Oyuncaklar, doğru becerileri geliştirerek çocukları olgunluğa hazırlar. Bu işlevi yerine getirmediklerinde ise felaket kapıyı çalar.
The Economist
Ama nasıl? Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nde doktora öğrencisi Mathilde Meyer ve danışmanı Felix Riede tarafından yürütülen yeni bir çalışma, 985 yılında İzlanda'dan Grönland'a gelen İskandinav yerleşimcilerin sonunun gelmesinde yanlış oyuncakların önemli rol oynadığını ortaya koyuyor.
İskandinavlar bu yolculuğa çıktıklarında Grönland'ın çoğu buzlarla kaplıydı; sadece kıyı şeridinde tarım yapabilecekleri ince verimli bir toprak hattı vardı. Yerleşimciler birkaç yüz yıl boyunca geliştiler, ancak 1300'lü yıllarda dünya soğuk bir döneme, Küçük Buzul Çağı'na girdiğinde zorlanmaya başladılar. Yazlar daha kurak geçti, sıcaklıklar düştü ve fırtınalar güçlendi. 1400 yılına gelindiğinde ise İskandinavlar yerleşim yerlerini terk etmek zorunda kaldı. Buna rağmen adada hayat devam etti: Kuzey Alaska'nın Inuit halkı, 1000 yılında Grönland'a geldi ve İskandinavlar pes ettikten sonra da uzun süre varlıklarını sürdürdü.
Meyer ve Riede, İskandinavların aksine Inuitlerin adada nasıl hayatta kaldığı sorusuna sonunda bir yanıt buldu: Oyuncaklar.
Araştırmacılar, her iki kültürün çocuklarının bir zamanlar oynadıkları oyuncakları inceledi. İskandinav yerleşimlerinden 72, benzer çevresel koşullarda bulunan Inuit yerleşimlerinden ise 2 bin 397 oyuncak çıktı.
Inuit çocuklarının oyuncakları daha fazla çeşitlilik gösteriyordu. Örneğin, İskandinav çocuklarının sadece oyuncak ok, balta ve kılıçları varken, Inuit çocuklarının oyuncak yayları, arbaletleri, dartları, zıpkınları ve mızrakları da vardı.
Benzer bir eğilim, tüm oyuncak kategorileri için de geçerliydi. Zamanla denizde avlanmayla ilişkili oyuncaklar, Inuitler arasında daha yaygın hale gelirken, İskandinavlar çocuklarına at ve kuş figürleri vermeye devam etti.
Araştırmacılar, İskandinav toplumunun çocuklarına yaşadıkları çevreyle uyumsuz oyuncaklar vermelerinin yaratıcılığı körelttiğini ve sonunda İskandinavların Grönland'da hayatta kalmalarını sabote ettiğini savunuyor. Buna karşılık, Inuitlerin çeşitli ve yaşamla alakalı oyuncakları tercih etmeleri, çocuklarının daha yenilikçi ve uyumlu olma yolunu açtı. Bu araştırma, ebeveynler için bir ders niteliğinde...
The Economist'ten alınmış, Oksijen tarafından çevrilerek lisanslı olarak yayınlanmıştır. Orijinal metne www.economist.com adresinden ulaşabilirsiniz.
0 Yorumlar
Yorumunuz İçin Teşekkürler..