TÜRKLERİN FİDAN VE SÜS BİTKİSİNİ YETİŞTİRMESİ TARİHİ

Milletimiz tarih boyunca ağaç ve çevreye büyük önem vermiştir. Her çocuk doğumunda ve ölümünde ağaç dikmiştir. Anadolu Selçuklu Devletinin başkenti Konya da güzelliği ve bereketi ile ünlü Meram Bahçeleri günümüze kadar gelebilmiştir.  Selçuklu kentlerinde surlar ve kalelerin içlerinde su yapıları ve bahçeler yapılmıştır.  

Erzurum,  Sivas,  Kayseri,  Konya,  Niğde ve Alanya gibi Selçuklu şehirlerinde ev,  köşk ve saray bahçeleri kurulmuştur.  Beyşehir’de göl kenarında kurulan Kubadabad klasik Selçuklu şehirciliğinin mümtaz bir örneğidir.  Selçuklularda su yapıları çok geliştiğinden bu yapılarla birlikte yemişlikler  (bağ,  bostan,  yemişlikler),  meyve ve üzüm bağları(karm),  ateşlik odun(mahtab) ve kerestelik(mahşab)  olarak kurulan koruluklar (meşcere) sulanabilmektedir. Bahçelerin hoş kokuları,  çiçeklerin güzellikleri şiirsel metinlerde de görülmektedir.  Mesela Mevlana Celalettin Rumi,  eserlerinde nergis,  sümbül,  gül ve laleden çok söz etmektedir.

Gülhane Parkından Bir Görünüm

Osmanlılarda, Selçuklularda olduğu gibi bahçe kültürüne çok büyük önem vermiştir.  Osmanlı Bursa da ve Edirne’nin de başkent olmasıyla birlikte bu iki şehirde en güzel bahçeleri kurulmuştur. İstanbul’ un  fethi ile  Fatih  Sultan  Mehmet ağaç ve bahçe  kültürüne  çok  büyük  katkıda  bulunmuştur, bu  kültür diğer  padişahlar  döneminde de devam  etmiştir.  

Özellikle Haliç çevresinde,  Karaağaç bahçesi,  Siyayuş Paşa Bahçesi,  Fitne Bahçesi,  Davut Paşa Bahçesi ve Harami Dere Bahçesi gibi bahçeler kurulmuştur.  Anadolu yakasında Tokat, Sultaniye,  Çubuklu,  Kandilli,  Kuleli,  Üsküdar,  Çamlıca,  Haydarpaşa,  Fener Bahçesi gibi bahçeler kurulmuştur.  Rumeli yakasında Emirgan,  Beşiktaş,  Dolmabahçe ve Kazancıoğlu gibi büyük bahçeler yapılmıştır. Osmanlı tarihinde bir dönemi oluşturan Lale Devrinde,  Kâğıthane’de inşa edilen bağ ve bahçeler bir dönemin doruk bahçe eserleri olarak önem taşır.  Osmanlının son dönemlerinde Taksim’de,  Üsküdar’da ve Sultanahmet’ de millet bahçeleri kurulmuştur. 20. Yüzyılda ise Gülhane Parkı, Üsküdar Doğancılar Parkı ve Fatih Parkı yapılmıştır.