Aral Gölü Felaketine Benzer Felaket Senaryosu ve Afrika'da Arazi Kiralamak

Asya’nın tam kalbinde yer alan, kıtanın ikinci, dünyanın 4. büyük tatlı su gölü olarak bilinen Aral Gölü; Pamir ve Tanrı Dağları’ndan çıkan Amuderya (Ceyhun) ve Siriderya (Seyhun) nehirleriyle beslenmekteydi. Etrafında Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan ülkeleri bulunuyordu. En sonunda yanlış tarım uygulamalarından dolayı kurudu. Peki dünyada bu havadise benzer bir olay yaşandı mı? Aral felaketine benzer bir olay ihtimali var mı? 
Bilindiği üzere Aral Gölü’ndeki ‘çölleşmenin’ en büyük unsuru; yanlış tarım politikası ve gölün nükleer test alanı olarak kullanılmasıydı. Afrika- Etiyopya’da ise tarım alanlarının sulanması için Omo Nehri üzerine 243 metre yüksekliğinde Gibe III barajı yapılması planlanıyor. Tamamlandığında Afrika’nın en büyük barajı olacak. The Guardin’de çıkan habere göre Etiyopya hükümeti, 2 milyar dolarlık barajın Kenya, Etiyopya, Cibuti ve Somali için elektrik üretmek ve Omo vadisindeki yıllık seli durdurmak için yapılacağını iddia ediyor.
Turkana Gölü’nü Bekleyen Felaket
Etiyopya'nın komşusu Kenya’da bulunan ve Afrika’nın 4. büyük gölü Turkana Gölü’nün Aral gibi bir tehlikeye maruz kalacağı daha şimdiden konuşuluyor. Gibe III barajını doldurmak için gerekli suyun Turkana Gölü’nün bir yıl akışına eşit olacağı belirtiliyor. Bir de buna başka devletlerin kiraladığı topraklar sonucunda tarım politikasının değişeceği tehlikesi eklenmiş durumda.
Arazi Tahribatında Yeni Bir Eşik; Arazi Kiralamaları
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)’nün 2013 raporuna göre 41 ülke başka ülkelerde toprak kiraladı. İngiltere, Afrika kıtası da olmak üzere 4,4 milyon hektar, ABD’nin de aynı yöntemle topladığı arazi büyüklüğü 3,7 milyon hektar, Çin de artan gıda ihtiyacını karşılamak için Afrika başta olmak üzere çeşitli yerlerde 3,4 milyon hektar arazi kiraladı.
En son Türkiye Sudan’da 99 yıllığına 500 bin hektar alan kiralarken özel sektörden de Etiyopya’da 25 yıllığına 50 bin hektar alan kiralanarak pamuk üretimine başlanmıştı. Afrika’dan başka ülkelerde de arazi kiralayan Çin, ABD, İngiltere gibi ülkelerin başta Afrika'nın sonra dünyanın tarım politikası ve su kaynaklarını ne derece etkileyeceği merak ediliyor.
Tam bu noktada arazi mülkiyeti kavramı üzerinde durulurken arazilerin kıymetlenmesi ve dünya gıda üretimine katılması önemli bir çalışma olduğu dile getiriliyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ile OECD raporlarına göre önümüzdeki 10 yıl içinde gıda fiyatlarında yüzde 40'a varan artışlar olacağı dillendirilince bu ciddi bir konu olduğu söylenilebilir.  Dünya'yı Afrika'da yada Mars'ta kiralanan arazilerin kurtaracağını söyleyenler de azımsanmayacak derecede olduğu dile getiriliyor.
Yüzölçümünün dörtte birini kiraya veren Kongo yada Endonezya, Filipinler, Sudan tarım arazileri kiraya vererek kurtarabilecek mi?


Kaynaklar;
Bu yazı İnsan ve Hayat Dergisinin ilgili yazısından faydalanılarak kaleme alınmıştır; http://insanvehayat.com/cole-donen-aral-ve-siradakiler/
http://www.dunyabulteni.net/haber/280614/afrikada-toprak-kiralama-yarisi

Yorum Gönder

0 Yorumlar