Bu yazımız Mustafa Çetin tarafından yapılan çalıştay konuşmasıdır.
Yağmur damlasının düştüğü dağı sırtlarından denize kadar seyrinde ki mıntıka Havza denir. Diğer bir ifadeyle köyde kullanılan tabirle akar-bakar kuralı ile havza anlaşılabilir. Akar bakar kuralına göre su ne tarafa akarsa ormanın yükselen derinliklerindeki o arazinin sahibi belli olur ve dereyi takip eden sahibi bulur. Havzalar çeşitli türe göre isimlendirilebilir. Dünya Bankasi Watershed isimlendirirken, Avrupa Birliği riverbasin olarak adlandırılmaktadır.
Havzalarda İnsana Hizmet
Tabiki suyun bu serüveninde ormanlar, dağlar, bayırlar, dereler, nice köprüler, mera alanları, tarım alanları, köyler, şehirler vardır. En önemlisi bizim için insan vardır. Aslında orman teşkilatının proje olarak uyguladığı Havza Rehabilitasyon Projesi de insana hizmet için tesis edilir.
Havzalarda kültürel hafıza ve tecrübelerin muhafaza edilmesi çok önemlidir. Bir keçi yetiştiricisi çoban, zor şartlarda arazini işleyen çiftçi, mera alanlarını değerlendiren konargöçer Yörükler, yöresel ve kültürel ürün yetiştiricileri, orman ürünlerinin üreticisi tahtacılar önemlidir.
Havza çalışmalarında otlaklar meralar
Havzalarda yöresel toprak işleme ve arazi kullanımı yöntemleri yanında bu konudaki teknik ve teknolojik çalışmalar da önemlidir havzalarda bazı alanlar vardır özellikle Doğu Anadolu'da Çayır, İç ve Güney Doğu Anadolu'da Bozkır, Ege ve Karadeniz'de yayla, Toroslar'da Mera olarak isimlendirilirler. Fiili mera denilen yani hernekadar mevzuatta ve mülkiyette mera olmasada otlak olarak kullanılan yerler havza rehabilitasyon projesinde vatandaş lehine kiymetlendirilir. Bu alanlar büyükbaş hayvancılık ve yöresel keçi koyun hayvancılık için çok önemlidir.
İklim değişikliğine uyum ve dirençlilik
Su hasadıda yöresel olarak kaynak ve ihtiyaca göre değişmektedir. Kimi yerlerde sarnıç kullanılmakta, kimi yerlerde küçük havuzlar tesis edilmekte, kimi yerlerde bent gibi tesisler yapılmaktadır. Bu tedbirler iklim değişikliğine uyum çerçevesinde önemlidir. Muhakkak ki kırsalda yaşayan vatandaşımız iklim değişikliğine daha dirençlidir. Bu dirençlilik son dönemde resillience olarak dikkat çekmektedir.
Yağmur damlasının düştüğü dağı sırtlarından denize kadar seyrinde ki mıntıka Havza denir. Diğer bir ifadeyle köyde kullanılan tabirle akar-bakar kuralı ile havza anlaşılabilir. Akar bakar kuralına göre su ne tarafa akarsa ormanın yükselen derinliklerindeki o arazinin sahibi belli olur ve dereyi takip eden sahibi bulur. Havzalar çeşitli türe göre isimlendirilebilir. Dünya Bankasi Watershed isimlendirirken, Avrupa Birliği riverbasin olarak adlandırılmaktadır.
Havzalarda İnsana Hizmet
Tabiki suyun bu serüveninde ormanlar, dağlar, bayırlar, dereler, nice köprüler, mera alanları, tarım alanları, köyler, şehirler vardır. En önemlisi bizim için insan vardır. Aslında orman teşkilatının proje olarak uyguladığı Havza Rehabilitasyon Projesi de insana hizmet için tesis edilir.
Havzalarda kültürel hafıza ve tecrübelerin muhafaza edilmesi çok önemlidir. Bir keçi yetiştiricisi çoban, zor şartlarda arazini işleyen çiftçi, mera alanlarını değerlendiren konargöçer Yörükler, yöresel ve kültürel ürün yetiştiricileri, orman ürünlerinin üreticisi tahtacılar önemlidir.
Havza çalışmalarında otlaklar meralar
Havzalarda yöresel toprak işleme ve arazi kullanımı yöntemleri yanında bu konudaki teknik ve teknolojik çalışmalar da önemlidir havzalarda bazı alanlar vardır özellikle Doğu Anadolu'da Çayır, İç ve Güney Doğu Anadolu'da Bozkır, Ege ve Karadeniz'de yayla, Toroslar'da Mera olarak isimlendirilirler. Fiili mera denilen yani hernekadar mevzuatta ve mülkiyette mera olmasada otlak olarak kullanılan yerler havza rehabilitasyon projesinde vatandaş lehine kiymetlendirilir. Bu alanlar büyükbaş hayvancılık ve yöresel keçi koyun hayvancılık için çok önemlidir.
İklim değişikliğine uyum ve dirençlilik
Su hasadıda yöresel olarak kaynak ve ihtiyaca göre değişmektedir. Kimi yerlerde sarnıç kullanılmakta, kimi yerlerde küçük havuzlar tesis edilmekte, kimi yerlerde bent gibi tesisler yapılmaktadır. Bu tedbirler iklim değişikliğine uyum çerçevesinde önemlidir. Muhakkak ki kırsalda yaşayan vatandaşımız iklim değişikliğine daha dirençlidir. Bu dirençlilik son dönemde resillience olarak dikkat çekmektedir.
.jpg)
0 Yorumlar
Yorumunuz İçin Teşekkürler..